De Lotus

• Geplaatst op 5 Augustus 2021
• Door De Vrolijke Engel
• Geplaatst in bescherming, chakra, lotus, lotusbloem
• 0

De Lotusbloem staat symbool van transformatie van duisternis naar licht, van onwetendheid naar inzicht. Maar ook voor zuiverheid, puurheid en bescherming. Hoe zit het precies met deze prachtige, bijzondere bloem en waarom is deze zo belangrijk in zoveel culturen over de hele wereld? Wij zetten het in dit blog allemaal voor u op een rijtje.

Transformatie van duisternis naar licht

De Lotusbloem is een bijzondere bloem die in veel culturen een belangrijke rol speelt. Dit komt voor een groot deel door de bloeiwijze: de lotus begint als zaadje in een donkere, modderige bodem (afhankelijk van de diepte van het water kunnen de wortels tot wel 5 meter lang groeien!) Eénmaal aan het wateroppervlak stopt de groei van de wortels en beginnen de bladeren te groeien en de lotusbloem te bloeien. De vrucht van de plant is half kegelvormig, waarbij de  zaden zich in gaten bevinden. Als de zaden rijp zijn, buigt de vrucht zich naar beneden, zodat de zaden in het water vallen. De zaadjes zakken helemaal tot op de bodem waar ze op dat moment nieuwe wortels maken en de gehele cyclus weer opnieuw begint.

Boeddhisten, hindoeisten en taoïsten vergelijken deze manier van groeien met de spirituele groei van mensen: De lotus begint in een donkere bodem, schijnbaar onzichtbaar. Zodra het wateroppervlak wordt bereikt ontstaat er een werkelijk prachtige bloem. Maar die wonderschone bloem zou niet kunnen ontstaan zonder de stevige modderige bodem waar het zaadje begint. Zo is persoonlijke verlichting ook niet mogelijk zonder een goede basis en stevig geaard (geworteld) zijn op aarde. 
De duisternis van de bodem staat in dit verhaal ook voor het verleden. Het laat zien dat het verleden er altijd zal zijn, maar dat we boven ons verleden uit kunnen rijzen. Ons verleden vormt ons, maar bepaalt niet wie we zijn, we kunnen boven onszelf uitstijgen. We hebben de modder nodig om te groeien, maar met de juiste voedingsbodem kunnen we ontsnappen aan het duister en onze schoonheid laten zien. 

Daarnaast wordt de lotus ook in verband gebracht met de eeuwige cyclus van het leven; de prachtige bloemen openen zich in de ochtend zodra de zon opkomt, en sluiten zich weer na het ondergaan van de zon. Het symboliseert de eeuwige vernieuwing, de cyclus van de natuur, het leven zelf. 

De lotusbloem staat ook symbool voor de verbinding tussen de 4 elementen: aarde, water, lucht en vuur.
Het zaadje ontkiemt diep in de (aarde), de stengels groeien vervolgens door het (water) naar boven. Eenmaal boven het wateroppervlak aangekomen aangekomen komt de lotusbloem tot bloei door de (lucht) en de zon (vuur). 

Het lotus-effect

Maar de lotus heeft naast haar schoonheid en bijzondere bloeiwijze nog een extra kwaliteit: de lotusbloem is hydrofoob.
Hydro-foob betekent letterlijk water-vrezend. De bloem is water- en vuilafstotend, waardoor er nooit water of modder van de omgeving op de lotusbloemen blijven liggen. Dit zorgt ervoor dat de lotus er altijd schoon en puur uitziet. Dit zelfreinigende vermogen komt door minuscuul kleine bobbeltjes op het oppervlak van bloemen en bladeren. Dit zorgt ervoor dat water en vuil niet opgenomen worden door het oppervlak, maar als het ware gewoon eraf rollen. Op deze foto kunt u duidelijk zien dat het water van het blad afrolt.
De wetenschap probeert deze eigenschap (inmiddels met succes) door middel van nanotechnologie en geavanceerde materialen na te bootsen, denk aan regenkleding met waterafstotende coating, sprays om schoenen water- en vuilafstotend te maken, etc. Deze technologie hebben we feitelijk gezien te danken aan de lotusbloem. 
Door deze bijzondere eigenschap wordt de lotusbloem ook gezien als symbool van zuiverheid en bescherming.

Culturele betekenis

De lotusbloem heeft door haar bijzondere eigenschappen invloed gehad in culturen over de hele wereld, vanaf de oudheid tot aan het heden. Ze zijn verbonden met de menselijke ziel, goden en godinnen en komen voor in verhalen en legendes. De betekenis van een lotusbloem varieert van goddelijke zuiverheid en verlichting, zoals in het boeddhisme, rijkdom, zoals in het hindoeïsme, om de wedergeboorte, zoals in de oude Egyptische religie. Veel van de oude betekenissen zijn nog steeds in gebruik.

Hindoeisme

In het Hindoeisme staat de lotus voor scheppende kracht, de eeuwige cyclus van het leven, maar vooral voor de onsterflijke natuur van de mens die telkens opnieuw geboren wordt.
Daarnaast staat de lotus door het zelfreinigende vermogen (hydrofobie) symbool voor reinheid, schoonheid, en puurheid. De lotus is stralend, heilig, dierbaar aan de goden.
In het hindoeïsme staat de lotus ook voor welvaart. De hindoe-godin Lakshmi (de godin van geluk, welvaart en materiele rijkdom) wordt dan ook vaak afgebeeld met een lotusbloem.

De lotus werd het symbool van de leer van het boeddhisme. De voorstelling van een monnik die uit de lotus opstijgt, komt veel voor.
In het boeddhisme staat de lotusbloem voor verlichting en zuiverheid. Ze wordt vaak afgebeeld in combinatie met de unalome, het pad der verlichting. Dit is een zigzaglijn of een spiraal, waaruit een lotusbloem ontspruit.
Doordat de lotus zijn wortels in de modder heeft, maar de bloem in de zuivere open lucht bloeit, symboliseert de lotusbloem ook de staat van verlichting en de leer van Boeddha. Het symboliseert de ontvouwing van de menselijke geest door het verkrijgen van verlichting of inzicht.
In het boeddhisme wordt ook geloofd dat Boeddha uit een lotusbloem geboren is.

Egypte

De oude Egyptenaren waren de eersten die gebruik maakten van de lotus in hun symboliek. Voor hen symboliseerde de lotus wedergeboorte. De Egyptenaren gebruikten de Lotus om de zon en wedergeboorte te symboliseren.
De lotus werd beschouwd als symbool voor de eeuwige kringloop van de zon en de regeneratie in het algemeen. Deze metafoor ontstond toen men bemerkte dat de bloem van de lotus zich 's avonds sloot en 's morgens terug open bloeide. De lotusbloem is daarom voor de Egyptenaren een symbool voor eeuwige vernieuwing.
In een van de scheppingsmythen was het de lotusbloem die oprees uit het oerwater. Uit de kelk van de lotus verscheen de eerste morgenzon, de zonnegod Ra. De vier zonen van Heru bloeiden op uit de lotusbloem. Op vrijwel alle afbeeldingen uit de oude egyptische kunst is de lotusbloem te zien.

In het oude Egypte werd de lotus ook gebruikt om getallen weer te geven. Een lotus betekende 1.000, terwijl een struik met twee lotusbloemen 2.000 betekende. 

Perzië

In de oude Perzische culturen stond de lotus voor de zon en het licht.
Darius I en Xerxes I (beiden koningen van het Perzische rijk in de 5e eeuw voor Chr.) staan op verschillende afbeeldingen afgebeeld met een lotusbloem.

China

Bij de Chinezen is de lotus het symbool van reinheid, volmaaktheid, lieflijkheid van de geest, vrede, het vrouwelijke in alle dingen, van de zomer en een rijke oogst. Omdat de lotus tegelijkertijd knoppen, bloemen en vruchtbeginsel draagt, wordt zij ook beschouwd als symbool van verleden, heden en toekomst. Naast dit alles is zij ook het beeld van de welopgevoede, levenswijze man!
In het Chinees is het woord voor lotus "he". Dit is een homoniem* voor het woord harmonie.
*Homoniem: twee woorden die er hetzelfde uitzien en hetzelfde klinken, maar 2 verschillende betekenissen hebben, zoals het woord bank.

Grieken en Romeinen

In de mythologie der Grieken en Romeinen behoort de Lotus bij Aphrodite, de godin van liefde en vruchtbaarheid.

Lotus en chakra's 

Het energie-lichaam van de mens bestaat onder andere uit 7 (hoofd)chakra's. Chakra is een woord dat uit het Sanskriet komt en letterlijk ‘wiel’ betekent. Een chakra kun je je voorstellen als een draaikolk die energie door je lichaam laat stromen, of in andere woorden, een ‘draaiend wiel van energie’. 
Een ander woord voor chakra is padma (ook Sanskriet) en betekent lotusbloem. Evenals lotusbloemen hebben chakra's 'blaadjes". Afhankelijk van welk chakra het is, hebben deze 2, 4, 6, 10, 12, 16 of "duizend" bladeren. Iedere chakra heeft zijn eigen kleur en eigenschappen. 

De verbinding tussen lotussen en chakra's zijn goed te zien in deze lotus kaarshouders: de kaarshouders zijn vormgegeven in de vorm van een lotus, en een aantal lotus kaarshouders in deze categorie hebben de kleuren van de 7 hoofdchakra's. Ze symboliseren zowel de eigenschappen van de lotus bloem, als die van het betreffende chakra en de bijbehorende kleur.
Niet alleen een prachtige aanwinst voor je woonkamer of slaapkamer, maar ook een mooie reminder aan de speciale les die de lotusbloem ons leert: dat we altijd boven onszelf uit kunnen stijgen en met genoeg liefde en licht kunnen uitgroeien tot de mooiste versie van onszelf! 

Zo staat bijvoorbeeld de violet lotus kaarshouder symbool voor het 7e chakra, ook wel het kruinchakra genoemd (de chakra met duizend bladeren) 
Deze chakra is als het ware de brug tussen onszelf en ons hogere zelf, het universum. 
De kleur van het 7e chakra is violet. Violet is een zeer spirituele kleur.
Is deze chakra open en in balans dan stelt het ons in staat contact te maken met het Hogere Zelf, het Goddelijke. Mensen die hooggevoelig zijn, zullen vaker de kleur violet in hun aura hebben. Violet is dé kleur om je mee te omringen wanneer je (meer) in contact wil komen met je Hogere Zelf, het Goddelijke.
Aartsengel Gabriel is ook verbonden met het 7e chakra.

Wist u dat... 

• het zaad van de lotus zijn kiemkracht jarenlang kan behouden? Op de bodem van een oud meer in China is een lotuszaad van 1.288 jaar oud gevonden! Dit is het oudst bekende zaad met kiemkracht dat ooit gevonden is.
  Het kan dus nog wel eens de moeite lonen om eens zo’n achtergebleven zaadje uit een gedroogde lotusvrucht te laten weken en te kijken of er nog iets van die kracht over is!
  
  
• voor de productie van 1 kilo absolue tussen de 75.000 en 100.000 bloemen nodig zijn?
  De lotusbloem heeft een zoetige en kruidige geur. Het wordt veel gebruikt en gewaardeerd in de parfumindustrie. Pas sinds enkele jaren kan men van de lotusbloem ook een olie extraheren, een absolue. U kunt zich voorstellen dat het een erg kostbaar product is, als er voor die hoeveelheid absolue zoveel bloemen nodig zijn...
  
  
• je high kunt worden van de blauwe lotus? 
  Zowel de witte waterlelie als de blauwe lotus bevatten alkaoïden en hebben een verdovende en euforische werking als je ze eet.  
  
  
• het in de Thaise cultuur een vorm van heiligschennis is als je een lotus in een vaas of bloemstuk op tafel zet? De lotus is in de Thaise cultuur van Goddelijk niveau, deze bloem symboliseert de geboorte van Boeddha. Die zet je -hoe mooi ook) niet zomaar in een vaasje op tafel. 

Lotus Zaaien:

Bent u na het lezen van dit blog geïnspireerd geraakt door de lotus en wilt u er zelf ook van genieten?
Het zaaien van de lotus is niet moeilijk:
Vijl voor het zaaien het ronde einde van het zaad een beetje af, en leg dan de zaden in ruim lauw water. Ververs dit water regelmatig en wacht af.
Als er spruiten van enkele centimeters zijn ontstaan, dan kun je deze zaden planten. Doe dit in een waterdichte pot van minimaal 30 cm hoogte, gevuld met kleigrond tot 10 cm onder de rand.
Plant de zaden in de grond en giet water tot vijf cm boven de aarde, het zijn tenslotte waterplanten. Geef de plantjes een warme, lichte plek, en gooi de niet ontkiemde zaden weg. In juni kun je de nieuwe lotusplantjes buiten in je waterpartij planten.
Wij hebben hier een handige stap-voor-stap pagina gevonden voor het zelf kweken van lotusbloemen.